Tespit edilen tür: Arctium minus (Löşlek)
Habitat: Dere kenarı
Kullanıcı Şule Kuzpınarı
- Tespit Tarihi: 2015-07-18
- Yüklenme Tarihi: 28-03-2020
- Görüntülenme Sayısı: 186
- Gözlem Lokasyonu: Merkez, Kahramanmaraş, Türkiye
- Şehir: Kahramanmaraş
- Ülke: Türkiye
Sanırım tür tamam. Türkçe diye verilen ad garip: Löşlek. Ama fotoğraf güzel. Elinize sağlık Şule hanım.
Hocam bana sorarsanız; Latincesi de bir garip, element ismi gibi. :)
Arctos = ayı, Şule hanım. Otörü derivatio nominis'te ne yazmş bakmak gerek. Ayı çiçeği, ayı otu gibi bir manası olsa gerek. tür adı (minus) ise küçük anlamında.
İngilizceye yakın olan bazı Latin kelimeleri anlayabiliyorum tür isimlerinde: Minus gibi nuda gibi, çok ilginçtir pubescens gibi, halbuki botanikte kullanıldığı şekliyle dolaylı bir anlamı var. :) Astronomiye ilgim olduğundan dolayı da gökcismi isimlerinin bildiklerimden bir kısmını anlıyorum rastlarsam. Arcturus diye bir yıldız var. Arctos'u okuyunca aklım direk oraya gitti. Şimdiye kadar anlamına bakmak hiç aklıma gelmemişti. Sayenizde onu da öğrenmiş oldum. Ayının gardiyanı imiş anlamı. Çok ilginçtir arctiumun anlamıyla ilgili bulduğum bir yazıda da arcturus geçiyor. Arctium, Yunanca arction olan kelimeden gelmekteymiş. Ki Yunanlılar ve Romalılar tarafından arcturus olarak bilinen bitkinin ismiymiş bu da.
Bu arada hocam, Otörü derivatio nominis'e nerden bakıyoruz? Nette direk bir kaynak bulamadım, özellikle de botanikle ilgili. Ben genelde kelimenin Latince manası deyip arıyorum. :)
Yunanlar biraz sallamış olmalı :) ura, uro veya uros (şeklinde çekime göre son harfler değeişebişir) "kuyruk" anlamında. arcturus dersek ayının kuyruğu oluyor ki, benim pek astronomi ilgim sizin kadar olmadığından tahmin hakkımı kullanıyorum. Olasılıkla bir kuyruklu yıldız veya bir kaç yıldızdan oluşan şekli buna benzetilen grup olmalı. Otör (author) bir taksonun (bu tür, alttür, sınıf, takım vs olabilir) bilimdünyasına ilk tanıtımını yapan yazar(lar). eskiler genelde tek kişiyken şimdilerde 3-5 veya daha fazla kişi olabileceğinden (lar)ı parantezde yazdım. derivatio nominis (=etimoloji) "adının kaynağı, kökeni" anlamında. Bir takson tanımlanırken yazar(lar)ı ona o adı neden verdiğini bu başlık altındaki paragrafta verir. Haliyle sorunuzun cevabı için ilk tavsif (=betim) makalesine bakmanız gerek. Şimdi yukarıdakileri yazdıktan sonra dayanamayıp baktım yıldız ile mitoloji bağlantısı veriliyor. Zeus her zamanki gibi sahnede. Tanrıça kılığına girip tecavüz ettiği Callisto'dan sonradan Arkadya kralı olan Arcas doğuyor. Zeus'un önce bacısı, sonra eşi olan Hera kıskançlıktan bu kadını ayıya dönüştürüyor. Arcas, 15 yaşına geldiğinde avda tanımadığından kendi anası Callisto'yu ayı diye vurup öldürüyor. Zeus bunun üzerine arcası büyük ayı, anasını da yanında yıldız halinde göğe yerleştiriyor. Arcas olmuş, arctophylax yani ayı çobanı veya ayı bekçisi. Mitoloji böyle sürüp gidiyor. Yıldızın adı tahmin ettiğim gibi ayı kuyruğu anlamında.
Önceki mesajıma düzeltme yapayım. yıldız işinde ayı tercümesi tamam ama bitki adı arctos'tan değil, arction'dan geliyormuş. O ise bir çeşit bitkinin özel adıymış.
Hocam, açıklama için çok teşekkürler. Arcturus çoban takım yıldızının en parlak yıldızı. Çoban takım yıldızı da büyük ayının kuyruğunun karşısında duruyor, ismi ondan olsa gerek. (Bu yorumun hangi mesajın altında görüneceğini bilmediğim için açıklama yapma gereği duydum. Sanırım belli bir yorum sayısı var, ondan sonra yorum yazamıyorsun. Bu kadar uğraşmış, bilgilendirme yapmışsınız, teşekkürsüz bırakmak istemedim.)