Bugün tam iki yılı dolmuş bu kare, Beytepe (Hacettepe Üniv. Yerleşkesi)'de 600 mm ile 6-7 m mesafeden çekilmişti.

Geçen hafta TÜBİTAK toplantısı dönüşü ODTÜ'ye gidelim diyen M. Sözen ile bu planı gerçekleştiremedik. Şafak Bulut sağolsun, "Hocam, önceki yıl birlikte çekmiştik o türü" deyince, arşivden bulup ekliyorum.

----------

Euphydryas orientalis - Güzel Nazuğum [TR], Steppe Fritillary [EN]
ANKARA: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesi; 25.05.2012

Ülkemizde Ege, İç Anadolu ve Elazığ-Malatya tarafında parçalı dağılım sergileyen bu kelebek, kelebekçilerin en gözde türlerindendir. Çayırlıklar, fazla ağaçlı olmayan vadi ve yamaçlarda görülür. Ancak türün yaşama alanının hızla azalması nedeniyle soyu tehdit altındadır.
Diğer taraftan; NAZUĞUM adını ben de hep merak ederdim. Biraz araştırınca; ülkemiz Lepidoptera Faunası konusunda çok önemli çalışmalara imza atan Uygur Türkleri'nden Dr. Muhabbet Kemal ile bağlantı kurarak; çabucak bulduğumu sanıyorum: "XVIII. Yüzyıldan itibaren yaşanan Çin istilâsı, Uygur edebiyatına büyük destanlar kazandırmıştır. Bunların en ünlüsü 1827 mücadelesine katılan, Nazuğum adlı Uygur kadının başına gelenleri ve Çin zulmüne karşı direnişini anlatan NAZUGUM DESTANI’dır (http://doguturkistan.wordpress.com/category/uncategorized). Uygurların özgürlük kahramanı Nazugum, 1824–1828 yılları arasında Kaşgar’da patlak veren Cihangir Hoca İsyanı bastırıldıktan sonra, Kaşgar, uzun tarihindeki belki en kanlı ve en acı olayını yaşamıştır. İsyana katıldıkları gerekçesiyle çok sayıda insan öldürülmüş, çoluk çocuk ve kadınlardan ibaret 10 000’den fazla kişi gözyaşlarına bakmaksızın Lençu, İli ve Çöçek şehirlerine götürülerek Çinli ve Mançu memurlarına köle olarak dağıtılmıştır. Bu esirlerin arasında Uygurların kadın ozanı, aynı zamanda “Nazigim Destanı”nın kahramanı Kaşgarlı genç bayan Nazugum (Nazigim) de varmış. Narin boyundan dolayı, Kaşgarlılar bu genç kadına “Nazugum” derlermiş. İstilacılar, Nazugum’un anasını, kocasını ve üç yaşındaki oğlunu öldürmüşlerdir. Destandan anlaşıldığına göre, Nazugum babasının akıbetini bilmemiş. O, babasının hayatta olduğu umudunu beslemiş ve onun Kaşgar’da kaldığını düşünmüştür. Nazugum, kardeşi ile beraber esirlikten kaçmış, fakat yakalanmıştır. 24 günlük hapisten sonra Nazugum başı kesilerek öldürülmüştür. Nazugum Türklerin Jeanne D’Ark’ıdır. O, bugün de Uygur halkının dilinde destan olarak yaşamaya devam etmektedir. Nazugum’un çektiği acılar şu satırlarda saklıdır:

Kimse ben gibi olmasın, 
Belalarda kalmasın,
Bize gelen cefalar, 
Hiçbir kula gelmesin (http://www.turkocagi.org.tr/index.php/arsiv/yorumlar/2880).