Bu bitki de Türkiye için yeni kaydedilen bitkilerimizden biri. Tarih: 19 Mayıs 2009. Biz de bayramımızı bu şekilde, bu bitkiyi bu anlamlı günde keşfederek kutladık. Normalde İran florası adlı eserde Mindium nudum adı altında verilen bu Kuzey Irak endemiğinin, şu anda geçerli ismi Michauxia nuda'dır. Dünyada Michauxia cinsinin sadece 7 türü bilinmektedir ve bunların 5 i Türkiye'de de, 2 si ise sadece Türkiye'de yaşamaktadır (Michauxia tchihatchewii ve M. thyrsoidea).
Michauxia adı, Fransız botanikçi ve kaşif André Michaux adına verilmiştir.
nuda, nudum= çıplak, tüysüz anlamına gelmektedir. O nedenle bu bitkiye Türkçe isim olarak, cıbıl keşir adı verildi.
Hikayesi: Siirt Botan çayındaki arazi çalışması sırasında tespit ettiğimiz bu bitkinin farklı bir tür olduğunu hissetmiştim aslında. Çünkü, Türkiye'de bilinen 4 türünden 3 ünü görmüştüm. Michauxia campanuloides, M. laevigata ve M. tchihatchewii türlerini görmüştüm ama onların hiçbirisine benzemiyordu. M. thyrsoidea da olmadığından emindim çünkü M. thyrsoidea türü, M. tchihatchewii türünden ayrılıyordu. O nedenle o da olamazdı. Bu bitkide bir yeni kayıt havası almıştım. Daha sonra Ankara'ya döndüğümüzde yine her zamanki inceleme ve araştırma aşamalarının sonunda Iraktan bilinen M. nuda türü olduğunu anladık. Aslında sınırdan 50 km kuzeyde bir yerden çıkması o kadar da şaşırtıcı değil ama yine de bizim için heyecan verici idi. Sonuçta sınır çizgileri sadece insanlar için koyulan birşey. Aslında coğrafik olarak düşündüğümüzde o coğrafya için hala endemik bir tür. Bitkinin türünden kesin bir şekilde emin olabilmek için değişik herbaryumların (Kew gibi) sitelerine girip ordaki herbaryum örneklerine baktım. Cenevre ile yazışıp tip örneklerinin fotolarını istedim. Ama bir şeyden daha emin olmak istiyordum. O görmediğim M. thyrsoidea türünü görebilmek. Onun için de o bitkiyi şu anda dünya gözü ile görebilmiş ve Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde bu cinsin anatomisi üzerine yüksek lisans yapan Mesut Hürkul'un yanına gittim. Bana M. thyrsoidea'yı gösterdiğinde aslında ben M. nuda'nın makalesini bir gecede oturup çoktan yazmıştım. Sadece görmediğim o türü de görmek ve iyice emin olmak istiyordum. Şunu söyleyebilirim ki kesinlikle çok ama çok farklı türler. Boy olarak bile M. nuda, M. thyrsoidea türünü gölgede bırakıyordu. Daha sonra makaleyi Turkish Journal of Botany dergisine, Türkiye için yeni bir kayıt: Michauxia nuda başlığı altında gönderdik. http://journals.tubitak.gov.tr/botany/issues/bot-10-34-1/bot-34-1-7-0907-101.pdf ve Ayrıca gezgin dergisinde de Bilal ve benim bir yazımız yayınlandı. http://gezgindergi.com/turkiye-icin-yeni-bir-tur-bulundu-michauxia-nuda-2/
Daha sonra Van da araştırma görevlisi olan Mehmet Fırat bu bitkinin Hakkari'de de yetiştiğinin bilgisini paylaştı benimle ama makaleden sonra bu bilgi elimize ulaştığından makaleye yayılış bilgisi olarak ekleyemedik.
Şimdi Türkiye için nadir bir tür olan bu bitkiyi tehdit eden unsur ise diğer türler gibi bir kısmının Botan çayını da içine alan Ilısu barajı suları altında kalacak olması.
Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü mezun olduktan sonra, yine Gazi Üniversitesi'nde botanik alanında yüksek lisans yaptım. Şu an Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi'nde görev yapmaktayım.
- Tespit Tarihi: 2009-05-19
- Yüklenme Tarihi: 11-12-2013
- Görüntülenme Sayısı: 2192
- Gözlem Lokasyonu: Merkez, Siirt, Türkiye
- Şehir: Siirt
- Ülke: Türkiye
- Ekipman(Gövde): Canon PowerShot S2 IS
- Ekipman(Lens): Canon PowerShot S2 IS
Hocam yine emek isteyen bir çalışmayı paylaşmıssınız kolaj şekli de gayet iyi olmuş bence ellerinize sağlık değerli katkınız için teşekkkürler
sayenizde bir tür ü daha görmüş olduk Serdar hocam.emeklerinize sağlık.çok selamlar.
Ellerinize emeklerinize sağlık hocam. Umarım yayılış alanı dah da geniştir. Ilısu yokedici baraj ünvanını aldı ve hızla bu ünvanı pekiştiriyor sanki...
Bu cinsin bir türü de bende var... Ben de onu ilgine sunuyorum hocam...
hocam seni gördüğüme sevindim :) geçmiş olsun
ne oldu ki geçmiş olsun dedin? Hayırdır.
sertavul geçidinde yolda kalmıştı hocam telefonla konuştuğumda çekici bekliyordu .. allahtan tekrar aramızda
geçmiş olsun Özgür bey.
Farklı Michauxia, eline sağlık, bu bitki Lübnan ve Latakyadan bildirilmiş, güney amanoslarda da olabilir, selamlar..
Hangi yayinda bildirildigini soyleyebilir misiniz Hasan bey. Amanoslarda da cikmasi mumkundur.
the Euro-Med Plandbase Project. selamlar..