Bu kare de sevgili Erdoğan Daşdemir ile yaptığımız Elbasan arazisinden...
Sevimli ve minik bir kamplumbağa üzerinde rastladığımız 2 adet keneyi görüntüleyerek farklı bir tespit daha yaptığımızı düşünmüş ve bu duygularla mutlu olmuştuk.Fakat sonra işin 2 adet keneyle sınırlı olmadığını fark edince, mutluluğumuz biraz işin merak boyutuna kaydı. Zira o gün, başta sadece 2 adet kahve rengi keneyi görmüş, türü için ise, muhtemelen (kaplumbağalarda çok görülen bir tür olan) Hyalomma aegyptium (1 nolu tespit) yada ona benzer başka bir tür demiştik. Ama bilsayardan bakarken işler değişti. Çünkü durumun sadece 2 adet keneyle sınırlı olmadığını gördük... sanki siyah renkli (ve kahve renkllilerden daha küçük yapıda) 6 adet daha (başka tür yada, kahve renkli olanların genç bireyi de olabilir) keneye benzer şeyler var gibi geldi bize (2 nolu tespit)
İşin daha da enteresan tarafı sanki siyah keneyle kahve renkli kene bir birine yapışmış gibi duruyor (3 nolu tespit)...
Bunun üzerine biz de, acaba bu konuda uzman arkadaşlarımız ve bilen dostlarımız ne derler ? diye sormak istedik :))
- Tespit Tarihi: 2015-07-04
- Yüklenme Tarihi: 20-07-2015
- Görüntülenme Sayısı: 1190
- Gözlem Lokasyonu: Merkez, Elbasan, Arnavutluk
- Şehir: İstanbul
- Ülke: Türkiye
- Ekipman(Gövde): Canon EOS 7D
- Ekipman(Lens): Canon EF 100mm f/2.8 Macro
Bana kalırsa üreme anını tespit etmişsiniz Şeker ağabeyim ama konunun uzmanı sayın @adem-keskin daha aydınlatıcı bilgiler verecektir. Selamlar hürmetler.
Bence ixodidae'lerden (mera kenesi), büyükler dişi, küçükler erkek bireyler. Dişilerde ön kısımda gördüğünüz siyah kısıma scutum deniyor, dişilerde sadece ön kısımda olduğu için vücudun diğer kısımları yumuşak ve esnektir. Bu sayede beslenme sırasında vücut genişleyerek daha fazla beslenmelerine olanak sağlar. Erkeklerde ise scutum vücudun tamamını kapladığı için dişiler gibi genişleyemezler, daha az beslenirler ve daha küçüktürler, renleride scutum sebebiyle daha koyudur. Dişiler bir seferde 10bin civarı yumurta bırakabildikleri için fazla enerjiye ihtiyaç duyarlar, yumurtlayabilmeleri için iyi beslenmeleri gerekir ve yumurtladıktan sonra ölürler. Yapışmış gibi duranlarda birbirlerine çok yakın yerlerde besleniyor olabilirler. Tek bir köpekte yüzlerce kenenin birbirlerine yapışık halde beslendiklerini gördüm. Türleri beni aşar, bişey diyemeyeceğim :) Ellerinize sağlık...
Ali bey çok güzel fotoğraflar çekmişsiniz tebrikler. Zaten oldukça değerli bilgileri paylaşmışsınız. Sadece bir kaç ekstra bilgi veriyim. Kenelerde bazen renklenmelerde değişiklikler olabiliyor ve bu durum başka bir tür mü acaba sorusunu akla getirebiliyor. Küçük ve kahverengi dedikleriniz muhtemelen aynı türün larva ve nimfleri. Diğer bir tespitinizde “cofeeding” dediğimiz olayı kayıtlamışsınız. Aynı bölgeden kan emilme işleminin gerçekleştiği bu durum hastalık etkenlerinin bir keneden diğerine nakledilmesi açısından önemli. Bilgi verebildiysek ne mutlu. Kolay gelsin…
Eyvallah Fikret. Çok teşekkür ederim. Bizden se selam ve muhabbetler olsun...
Nefis bilgiler vermişsiniz İrfan Hocam. Eksik olmayınız. Çok teşekkür ederim. Bundan 2 yıl önce Amasya - Merzifon'da çok yakın bir akrabam, Kırım Kongo kanamalı ateş nedeniyle öldü. O nedenle kene olayı bizi biraz korkuyor :(( Şimdi sizin verdiğiniz rakamlarla korkum biraz daha arttı. Sürekli arazide olan biri olarak, keneden korunmak için ne gibi önlemler alabiliriz ? Ne tavsiye edersiniz ?
Adem Bey siz de çok nefis bilgiler paylaşmışsınız. Sağolunuz…. Kenelerden korunmak için sizin de tavsiyelerinizi almak isteriz ! neler yapabiliriz ? siz ne tavsiye edersiniz ?
Ali bey kenelerin bulunabileceği alanlardan uzak durmak en iyi korunma yolu :) açık alanlara çıkılacağı zaman pantolon paçalarını çorapların içerisine koymak ve tişort ve gömlek uçlarını pantolon içerisine koymak oldukça koruma sağlıyor. Ayrıca kene kovucu spreyler kısmen işe yarıyor. Son olarak açık alanlardan geldikten sonra vücutta kene kontrolü yapılması gerekiyor. Kene yapışmışsa en kısa zamanda çıkartacağız, başka ekstra bir korunma gerektirmiyor. Birde kene yapışmışsa kan vermek için hastaneye gitmek şart... Kolay gelsin...
En baştaki kısım hariç diğerlerine eyvallah :)) Tekrar çok teşekkürler….
Ali bey, bu arada tür tespitini onaylayın isterseniz, sisteme kayıtlansın...
Başınız sağ olsun, gerçekten çok üzücü bir olayın bir de bu şekilde gerçekleşmesi daha da üzücü oluyor. Sorunuza gelince, kenenin olmadığı yerlere gitmemek gibi bir seçeneğimiz olmadığı için neler yapılabilir bilgim dahilinde özetlemeye çalışayım. Öncelikle üzerinizde kan emen bir kene bulduğunuzda yakın mesafede bir sağlık kurumu varsa en kısa sürede, panik yapmadan oraya gitmenizi tavsiye ederim. Mümkünse keneyi sizden daha tecrübeli biri çıkarsın. Yok eğer arazide fark etiyseniz ve şehir merkezine uzak bir mesafede iseniz, ince uçlu bir cımbız vaye benzeri bir alet yardımı ile kenenin derinize en yakın yerinden tutup minik minik dışarı doğru çekip bırakma hareketleri yapacaksınız. Keneyi, sizi bırakmaya zorlayacaksınız, kene sizi bırakıcak, siz keneyi sökmeyeceksiniz. Sert hareketlerden kaçınmanız lazım, kenelerin ağızlarında palp adı verilen bir yapı vardır. Kan emmek için ağzını deriye soktuktan sonra bu palpler yanlara açılır ve kenenin dışarı çıkmasını engeller, kene kendi isteğiyle bu palpleri kapamadıkça kene dışarı çıkmaz. Eğer çıkarmak için aniden veya sert şekilde zorlarsanız, kenenin ağzı kopar ve derinizin içinde kalır. Özetle ince uçlu cımbız veya pens ile deriye en yakın yerden tutun ufak ufak çekip bırakarak sizi bırakmaya zorlayın. Bu hemen olmayacaktır, sabırlı olmanız lazım. Deriye yakın yerden tutmanız da önemli, karın bölgesinden tutarsanız, kenenin karnını sıkacağınız için midesinde ki içeriği kusmasını ve enfeksiyon kapma riskinizi arttırmayı sağlarsınız. Kene derinizden kurtulduktan sonra ağzı üzerinde duruyor mu kontrol edin. Bir de internet ortamlarında sıkça paylaşılan fakat çok yanlış olan bir bilgi var. Alkol, sabun gibi maddeleri bir pamuğa sürüp kenenin üzerinde bir süre tutarsanız kenenin kolayca sizi bırakacağını yazar. Bu yöntemle kene sizi bırakır fakat enfeksiyon kapma riskiniz artar. Şöyle ki, kenelerinde bizlerde kine benzer tükürük salgıları vardır. Bu salgı kanın pıhtılaşmasını engelleyerek kenenin rahat beslenmesini sağlar, ayrıca lokal anestezi özelliği olduğunu söyleyenler (bazı akademisyenler) var, kan emme sırasında hissedilmemelerinin sebebinin bu olduğu söyleniyor. Fakat bu salgının en önemli yönü hastalık taşıyan kenelerin, hastalık etkenlerini bu tükürük benzeri sıvı ile bulaştırmaları. Eğer keneyi kimyasal bir madde ile çıkarmaya çalışırsanız, kenenin daha fazla salgı salgılamasına sebep olursunuz ve enfeksiyon kapma riskinizi arttırırsınız. Midemizin bulandığında ağzımızın sulanmasına benziyor. Araziden eve geldiğinizde vücudunuzun her yerini muhakkak kontrol edin. Özellikle kasıklarınızı ve koltuk altlarınızı, bunlara ek olarak bayanların da göğüs bölgelerini detaylı olarak kontrol etmeleri gerekli. Keneler beslenmek için derinin nispeten daha ince olduğu ve dış etkilere karşı korunaklı bölgeleri tercih ederler. Sadece bu bölgelere bakın demiyorum, bu bölgelerde olma olasılıkları daha fazla ve kontrol sırasında bu bölgelerde gözden kaçma olasılıkları var, vücudun başka bölgelerinden de beslenebilirler, her yerinizi kontrol edin. Sırtınız gibi göremediğiniz yerlerinizi de başkalarına kontrol ettirin. Son olarak keneyi çıkardıktan sonra sakın atmayın, alkol içersinde (kolanya bile olur) saklayın ve PANİK YAPMADAN en kısa sürede, en yakın sağlık kurumuna gidin. Kenenin tür tayininin yapılması da önemli. Her kene vektör (hastalık taşıyan) değildir. Şimdilik aklıma gelenler bunlar, başka bilgiler edinirsem ya da hatırlarsam tekrar paylaşırım. Başka sorularınız varsa onları da cevaplamaya çalışırım.
İrfan bey çok değerli ve büyük ölçüde doğru bilgiler vermişsiniz. Yalnız ufak bir düzeltme yapalım istedim. “Kan emmek için ağzını deriye soktuktan sonra bu palpler yanlara açılır ve kenenin dışarı çıkmasını engeller, kene kendi isteğiyle bu palpleri kapamadıkça kene dışarı çıkmaz.” Bir kene kan emme sırasında konağına sadece hipostom adını verdiğimiz, üzeri türüne göre değişen geriye doğru kıvrık dişleri bulunan yapısını sokuyor. Yanlış çıkarma işleminde bu parça kopuyor. Kopan parçayı daha sonra çıkartabilirsiniz. Bu arada akademisyen misiniz bayaaa detay bilgi vermişsiniz. Teşekkürler…
Adem Bey düzeltmeniz için çok teşekkür ederim. Palpler sanırım dışarda kalıp, yanlara açılıyordu ya da onu da yanlış hatırlıyorum fazla zorlamayayım :) Akademisyen değilim, veteriner hekimiyim. Seneler önce aldığım entomoloji dersinden aklımda kalanlar, ayrıca hasta sahiplerimizde sürekli bu tarz sorular sordukları için ve hastalarımızda da bu aylarda bolca kene gördüğümüz için biraz bişeyler biliyorum. Tekrar teşekkür ederim...
Çok nefis ve detaylı bu bigiler için tekrar tekrar çok teşekkür ederim İrfan Hocam. Amasya'dan selamlar...
Adem Hocam ! size de tekrar tekrar çok teşekkür ediyorum. İyiki varsınız. Amasya'dan selamlar...