6 Yorum

1. 

   Özgür KOÇAK17-08-2018 20:40

   Amaç sanırım halk arasındaki adı değil, latince adın yanında Türkçe bir ad bulunsun. Bütün kelebeklere halk arasında sadece kelebek deniyor, gece kelebeklerine de güve deniyor. Mesela hayvanların yemediği bütün otların adı acı ot. Ekonomik olmayan, yenmeyen veya biricik olmayan hiç birşeye özel bir ad vermemişiz. Türkçe ad vermeye gerek var mı bilmiyorum Ama bu yüzden 12000 bitki adlandırılırken tuhaf adlarla karşılaşıyoruz. Umarım böceklere de Türkçe adlar vermeye kalkışmayız. :(
2. 

   Mehmet Çelik17-08-2018 23:27

   Bizim buralarda söylenen hüzünlü bir Ceren türküsü var. Bir de "Ahu gözlüm" türküsü var hepimizin bildiği. Halkın dilinde binlerce yıldır söylene söylene gelen adlar, son zamanlarda ya bilim tercümlerine, ya da il adlarına heba edilmiş. Asıl dururken, yeni birşeyler uydurmaya öykenmiş (Öykünmek diye yazsalar da, bizim buralarda öykenmek olarak söylenir çocukluğumdan beri) birileri. Dilimizdeki adları yeni bir göçe sokmuş, göçe göçe düzelir niyeti besliyoruz. Haydi hayırlısı.. Bu ara güzel fotoğraf için kutlarım hocam. İyi geceler..
3. 

   Ahmet Karataş18-08-2018 00:00

   Özgür, bu sefer tam anlaşamadık :) Kelebekle memeli veya balıklar farklı. Bir balıkçıya gidip ... falan balık dediğinde tür düzeyinde söylüyor ve balığı veriyor. Hatta bazen daha da aşağıya populasyon düzeyine inip Karadeniz, Ege, Marmara vs ile satabiliyor. Kuşlar da dahil; bu gibi gruplara önem verip adlandırmışız. Belki de önem değil de farklılıklarını daha kolay kavradığımızdan. Demem o ki çakal, tilki, kurt, geyik, karaca vs hepsi türe özgü adlar. Böceklerin çoğu gibi ad verilmemiş olsaydı durum farklı olabilir. Bunlarda Türkçe adlar var ve yaygın kullanılıyorken; ingilizce tercümelere niye bulaşıyoruz. Bazen birden çok canlı için karışıklık olabilieceğinden, örneğin evcil olandan farklı olsun diye yabankeçisi veya üç sansardan birine alaca, diğeri sansar veya kaya sansarı ve sonuncuya da ağaç sansarı veya zerdeva demişiz. İngilizin bir gerekçesi olabilir. Onlarda kutup tilkisi de var. Ayı yanında bölgelerine yakın kutupayısı var. Ama bizde sadece bir ayı (dört ayaklı olan), bir tilki, bir kurt vs var. Yani başlarına sıfat eklemenin bir anlamı yok. Latince veya ingilizce adlardaki vulgaris (=ing. common) anlamında. Bu kelime "bilindik, tanınan, aşina" anlamındayken bazı işgüzarlar daha da kötü tercüme ile adi veya bayağı diyor. Bayağı sincap, adi yunus vs. Hiç gerek yok. Başında sıfat olmadan söylenince de aynı kapıya çıkıyor. Üstelik Türkçe'de adi, kötü anlamda kullanılıyor. Kelime Arapça ve manası vulgaris= common= bilindik= sıradan= ortalama= ilave bir özelliği olmayan vs gibi alınmalı. Örneğin Umman'da benzin alacakken bakıyorsun iki tip. Adi (normal) ve mümtaz (=süper) benzin :) Diğer taraftan Türkçe adlar olsa fena olmaz. Avrupa dillerinde genellikle türlerin latincesi değil, kendi dilindeki adı kullanılıyor. Özellikle ingilizcesi. Çoğu zaman ispanyolca, Alamanca, İtalyanca vs şekli de var. Ama sırf Türkçe ad olsun diye zorlama, uydurma ad üretmeye de gerek yok. Özellikle çok kaba sayılan üreme organı, boşaltım ve sindirim organlarının son kısımları ile çok sayıda bitki adının gözden geçirilmesi gerek. Pek çok kişinin utanması arlanması yok. Sinkafsız konuşmayan sürüyle kişi var. Sadece kahvede, dolmuşta değil, üniversite koridorlarında da bitki ve hayvanlara verilen adlarda izlerini bırakabiliyorlar. Sağlıcakla kalasın.
4. 

   Ahmet Karataş18-08-2018 00:03

   Şu cerenin kaşı gözü sürmeli.... Ne güzel türküdür. Bu gibi unutulan, az kullanılan yerel ve/veya Türkçe adları derlemek, kullanımına özen göstermek gerek. Ancak Allı Turna'yı beğenmeyip tercüme flamingoyu kullandığımızdan beri durum Türkçe'nin aleyhine işliyor gibi. Katkı ve güzel dileklerin için çok teşekkürler Mehmet Bey. İyi geceler dilerim.
5. 

   Mehmet Çelik18-08-2018 18:35

   Ahmet hocam, evvelki gün Osmaniye Doğası'nda Allı Turnaları paylaşmıştım. Fotoğrafın altında Prof.Dr. Osman Gökçe ile güzel bir sohbetimiz oldu ve dün bana paylaşmam için Allı Turna şiirini gönderdi. Onu burada sizinle paylaşayım: ALLI TURNA Güngörmüş Anadolu’mun allı turnası Bir dileğim var sizlerden Kanatlarına emanet ettiğimiz El değmemiş aşkımızı Dağlardan denizlerden aşıran Sevgiliye ulaştıran Mevsimler kadar uzak ellerden Yâr kokulu selamlar getiren Gönül postası turnalar Bir dileğim var sizlerden Ağlatmayın aşkları Tarihler tanığı Anadolu’mun allı turnası Kalaksız gelin çıkmaz Kalak teleksiz olmaz Turna teline gider yiğitlerimiz Gider de geri dönmez Gülü tomurcukta solan Gelinler kızlar Ağıda dururlar Bir dileğim var sizlerden Ağlatmayın aşıkları Hoşgörünün ana kucağı Erenler postu Anadolu’mun allı turnası Flemenkler’in flamingosu Alev saçlı göçmen kuşu Bir uçtan bir uca Kazakça Kırgızca Uygurca Tüm Türk Dillerinin Telli turnası Bir dileğim var sizlerden Ağlatmayın Küstürmeyin gönülleri Sevda bahçesi Sevda bağı Anadolu’mun Türkü kuşu Allı turnası Bir son dileğim daha var sizlerden Her güz kuzeyden güneye Her bahar güneyden kuzeye uçarsınız Nice coğrafyalar haritalar Nice halklar üzerinden geçersiniz Kanatlarınız kıtaları kıtalara Mevsimleri mevsimlere Yüreğimi Berit Dağlı’ya bağlar Bir son dileğim daha var sizlerden Bu bahar başka bir bahar olsun Uçtuğunuz gökyüzüne Konduğunuz yeryüzüne Sevgi götürün Barış götürün Yükünüz sevgi Yükünüz barış olsun bundan böyle Tüm dünyada Cümle halkların Dili dileği sevgi ve barış Eli ocağı Günü geleceği sevgi ve barış olsun Osman Gökçe Bornova, 16.03.2016
6. 

   Caglar Gungor19-08-2018 10:52

   Çekemedim şöyle güzel bir "geyik". Ama geyik muhabbeti yapmayı iyi bilirim :) Çok güzel fotoğraf, ellerine sağlık Ahmet.