Arkadaşıma Gönder:

Bugünün güzelleri: Sarıkuyruklu Barbun. Yanlış teşhis etmediysem bilimsel adı: Parupeneus barberinus demiştim. Ancak bunun kuyruğunda sarılık yok. Buna çok benzeyen Parupeneus forsskali (Kızıl Deniz Tekiri)'de karar kıldım. Bu tür de ERYTHREAN GÖÇMEN, diğer ifade ile LESEPSİYAN GÖÇMENİ. Pek çok türden İNVAZİF (invasive) veya ALIENİ kelimelerini hatırlar; hatta bilirsiniz. İnvazif, taşıma tür, yani insanın bilerek bilmeyerek taşıdıkları iken; alieni, yabancı, yerli olmayan türdür. Yukarıdaki Erythrean ve Lesepsiyan (Lessepsian) da taşıma ve yabancı türler kapsamındadır ve bunların özel bir tipidir. Erythrean, kızıl, al demektir (alyuvar=eritrosit'teki gibi). Etrafındaki kızıl topraklardan biz Kızıldeniz derken; Latince (keza ingilizce ve diğer bazı Avrupa dilleri) erythrean (denizi) demişlerdir. Habeşistan'dan ayrılma Eritre ülkesi de aynı (kızıl) kökten adını alır. Lessepsiyan ise adını Süveyş Kanalı'nın proje yürütücüsü Ferdinand de Lesseps'ten alır ve 1869'da kanalın açılması ile daha çok (Hint Okyanusu'ndan ve) Kızıldeniz'den Akdeniz'e; bazen de tersine göçen türlere verilen addır. Kanalın yapımcısı o zaman Mısır'a hakim olan Osmanlı İmparatorluğu olup; bugün ABD'nin sembolü olan Özgürlük Anıtı (Heykeli), yine Osmanlı tarafından Süveyş Kanalı'nın girişine dikilmek üzere yaptırılmış; rivayete göre sonradan heykel diye tepki gelebileceği düşünülerek bundan vazgeçilmiştir. Murat Bardakçı kaynaklı bilgiye göre Mısır Hidivi Sait Halim Paşa tarafından siparişi verilmiş; parasının bir kısmı Sultan Abdülaziz tarafından ödemiştir. Bir süre depoda kalan Özgürlük Anıtı daha sonra 100. kuruluş yıldönümü nedeniyle ABD'ye hediye edilmiştir. Singer dikiş makinalarının sahibinin duş eşinin bu heykele modellik yaptığı yazılsa da bazı rivayetlere göre heykeltraş annesinin yüzünü bu anıta işlemiş diye sözleri bitireyim.

Cennet vatan, o kadar kötü kullanılıyor ki invazif türler çoğu zaman masum kalır. Bugün Boğsak sularında balıktan çok bira, şarap şişesi, mısır koçanından, saç tokasına her şeyi gördüm. Akdeniz de giderek Karadeniz gibi ölüyor. Umarım dünkü dünya çöp toplama gününün de etkisiyle birileri bir şeyler yapar.

Kullanıcı Ahmet Karataş
Image

Zooloji Profesörü detayli bilgiler için: http://host.nigde.edu.tr/akaratash

  • Tespit Tarihi: 2018-09-16
  • Yüklenme Tarihi: 16-09-2018
  • Görüntülenme Sayısı: 651
  • Gözlem Lokasyonu: Boğsak, Silifke, Mersin, TÜRKİYE
  • Şehir: Mersin
  • Ülke: Türkiye
  • Ekipman(Gövde): GoPro 6

4 Yorum

  1. Image

    Akdeniz'in berraklığı ve çıplaklığı hemen belli ediyor kendini hocam. Baliklar harika görünüyor. Türün Parupeneus forsskali olma ihtimali biraz daha yüksek, barberinus un kuyruğu sarı olmuyor görebildiğim kadarıyla. Selamlar. https://www.fishbase.de/summary/10994

  2. Image

    Nizamettin, çok yaşa. İlk yüklerken barberinus demiştim. Sonra kafama yatmadı forsskali'yi buldum. Sitedeki listede yokmuş ekledim. Ardından uzun notu yazdığım sırada sen bu güzel bilgeleri yazmışsın. Çok teşekkürler.

  3. Image

    Hocam bilgi bombardımanına tutmuşsunuz bizi. Siz açıklama yazarken bende aynı anda yorum yazmışım. Selamlar.

  4. Image

    :) Bilgi paylaşınca güzel oluyor Nizamettin. Yazacak çok şey vardı da "abartma" dedim kendi kendime :) Çok teşekkürler. Sana bir de horozbina gönderdim.

Tespit İçin Tür Önerileri

Tür Tanımı Kullanıcı
Parupeneus forsskali (Kızıldeniz Tekiri) Ahmet Karataş
Parupeneus forsskali (Kızıldeniz Tekiri) Nizamettin Yavuz
Parupeneus forsskali (Kızıldeniz Tekiri) M.Coşkun SANCAR

İlgili Tespitler